Sıfır Atık Projesi kapsamında kullanılacak olan sıfır atık kutuları için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yayımlanan Sıfır Atık Yönetmelik Taslağında bazı kriterler belirlenmiştir.
Buna göre oluşan her türlü atığın özelliğine göre yönetmelikte belirlenen standartlara uygun olarak biriktirilmesi, çevre ve insan sağlığına zarar vermeyecek yöntemler kullanılarak ve gerekli önlemler alınarak geçici depolanmasının sağlanması esas alınır.
Sıfır atık kutuları için tek tip bir model olmayıp, aranan şartlar; renk kriterine uyulması, atığa özgü bilgilendirici işaret veya yazıların yer alması ile biriktirme ekipmanlarının doğru adet, hacim ve özellikte olmasıdır.
Sıfır atık yönetim sistemi kapsamında; evlerden ya da içerik veya yapısal olarak benzer olan ticari, endüstriyel işletmeler ile kurumlardan kaynaklanan geri kazanılabilir kağıt, cam, metal, plastik atıklar diğer atıklardan farklı biriktirme ekipmanında biriktirilerek ayrı toplanır. Kağıt, cam, metal ve plastik atıklar için ayrı biriktirme koşulu bulunmamaktadır. Bu atıklar tek bir ekipman içerisinde de biriktirilebilir.
Kağıt, cam, metal, plastik atıkların birlikte biriktirilmesi durumunda mavi renkli sıfır atık kutusu veya etiket, diğer atıklar için ise gri renkli sıfır atık kutusu veya etiket kullanılır.
Mavi sıfır atık kutularına atılabilecek atık örnekleri: Kağıt ve karton kutular, gazeteler, dergiler, kitaplar, yazı ve çizim kağıtları, metal (alüminyum) içecek kutuları, metal (çelik) gıda kutuları, plastik kutular, plastik şişeler, cam içecek ve gıda şişeleri, cam kavanozlar vb. dir.
sıfır atık kutusuGri sıfır atık kutularına atılabilecek atık örnekleri: Karışık belediye atıkları, ıslak havlu ve mendiller, süprüntü temizleme kalıntıları, seramik ve porselen gibi mutfak ve aksesuar eşya atıkları, vb.
sıfır atık kutularıMalzeme cinslerine göre ayrı biriktirme yapılması durumunda kağıt atıklar için mavi, cam atıklar için yeşil, plastik atıklar için sarı ve metal atıklar için gri renk sıfır atık kutusu veya etiket kullanılır.
Biyobozunur atıkların yoğun oluşum gösterdiği alanlarda ayrı toplanır. Bu atıkların ayrı biriktirilmesi durumunda kahverengi renkli sıfır atık kutusu veya etiket kullanılır.
Kahverengi sıfır atık kutularına atılabilecek atık örnekleri: Meyve ve sebze atık ve artıkları, her türlü yiyecek atığı, her türlü çay ve kahve posaları, park ve bahçe bakımından kaynaklı yeşil çimen, çiçek, yaprak vb atıklar, vb.
sıfır atık kutu
Atık piller için kırmızı renkli sıfır atık kutusu veya etiket kullanılır.
atık pil kutusuBitkisel atık yağ için kullanılacak sıfır atık kutusu yönetmelikte aşağıda yer alan şekil ile ifade edilmiştir. Bu kapsama giren atıklar; yenilebilir sıvı ve katı yağlar ile kullanılmış kızartmalık yağlardır.
atık yağ kutusuElektronik atıklar için kullanılacak sıfır atık kutusu yönetmelikte aşağıda yer alan şekil ile ifade edilmiştir. Bu kapsama giren atıklar; Flüoresan lambalar, küçük ev aletleri, bilişim ve telekomünikasyon ekipmanlarıdır.
elektronik atık kutusu
Mahalli idareler tarafından konutlar ve kamuya açık alanlarda toplama aşağıda yer alan kriterler çerçevesinde gerçekleştirilir:
Konutlardan toplama yapılırken, geri kazanılabilir atıklar için mavi, diğer atıklar için gri renk sıfır atık kovası kullanılır.
sıfır atık projesi
Cadde, sokak ve kamuya açık alanlarda en az ikili set halinde sıfır atık kutuları yerleştirilir ve bu ekipmanlarda mavi ve gri renk kullanılır. Cam atıklar için yeşil renk sıfır atık kutusu ihtiyaca göre kullanılabilir.
Sıfır atık kutularının üzerinde hangi atıkların atılabileceği yazı ve/veya şekillerle mutlaka belirtilmelidir.
Yukarıda belirtilen atıkların dışında kalan tehlikeli/tehlikesiz özellikteki diğer atıklar ile tıbbi atıkların yönetimi, Atık Yönetimi Yönetmeliği kapsamında yer alan atık koduna göre biriktirilmesi sağlanarak sıfır atık yönetim sistemine dahil edilir.